clementer

clementer
1.
clēmens, entis (abl. usu. -ti;

but -te,

Liv. 1, 26, 8; Laber. ap. Macr. S. 2, 7, 3), adj. [etym. dub.; cf. lemures; and Germ. hold].
I.
Orig. (in the class. per. very rare), of the quiet, placid, pleasant state of the air, wind, or weather, mild, calm, soft, gentle ( = the class. placidus, quietus): undae clementi flamine pulsae, * Cat. 64, 272:

clementior Auster vela vocat,

Stat. Th. 5, 468:

aura Favoni,

Claud. Cons. Prob. Olyb. 272; cf. id. III. Cons. Hon. 165; Val. Fl. 6, 747:

clementior dies,

Col. 11, 2, 2:

clementior Arctos,

Sil. 1, 198:

clementiores plagae (opp. Septentrio),

Pall. Febr. 12, 1.—Hence,
B.
Esp.
1.
Of the gentle motion of the sea, rivers, etc., placid, calm, etc.:

mare,

Gell. 2, 21, 1:

Pasitigris clementiore alveo praeterit, etc. (preced. by: praeceps inter saxa devolvitur),

Curt. 5, 3, 1:

quā sit clementissimus amnis,

Ov. M. 9, 116.—
2.
Of places (opp. praeceps), smooth, of a gentle ascent:

clivulus,

App. M. 4, p. 144.—Far more freq.,
II.
Trop.
A.
Of a calm, unexcited, passionless state of mind, quiet, mild, gentle, tranquil, kind (syn.:

placidus, lenis): clementem vocabo non in alieno dolore facilem, sed eum, qui cum suis stimulis exagitetur, non prosilit, etc.,

Sen. Clem. 1, 20, 3:

egit semper vitam... clemens, placidus,

Ter. Ad. 5, 1, 10:

vita urbana atque otium,

id. ib. 1, 1, 17 (cf. with Cic. Rab. Post. 7, 17:

vita quieta atque otiosa): ille suam semper egit vitam in otio, in conviviis: clemens, placidus,

Ter. Ad. 5, 4, 10; Liv. 38, 17, 17 (cf. the passages under clementia, cited from Flor.):

cupio, patres conscripti, me esse clementem: cupio in tantis rei publicae periculis me non dissolutum videri,

Cic. Cat. 1, 2, 4:

etsi satis clemens sum in disputando, tamen interdum soleo subirasci,

id. Fin. 2, 4, 12:

(Arimphaeis) ritus clementes,

Plin. 6, 13, 14, § 35.—
2.
Transf. to animals. tame, domesticated: clementius genus columbarum [p. 353] (opp. agrestes), Varr. R. R. 3, 7, 2.—
B.
Specif.
1.
Mild in respect to the faults and failures of others, i. e. forbearing, indulgent, compassionate, merciful (class.; syn.: mitis, benignus, humanus, lenis, facilis, indulgens;

opp.: crudelis, inhumanus, asper al.): clementi (mi) animo ignoscet,

Plaut. Mil. 4, 6, 37; Ter. Hec. 3, 5, 22:

judices et misericordes,

Cic. Planc. 13, 31; cf.
* Hor.
C. 3, 11, 46; Tac. A. 2, 57:

vir et contra audaciam fortissimus et ab innocentiā clementissimus,

Cic. Rosc. Am. 30, 85; Nep. Epam. 3, 2:

legis interpres,

Liv. 1, 26, 8:

dominus facilis et clemens,

Suet. Aug. 67:

justa et clemens servitus,

Ter. And. 1, 1, 9:

castigatio,

Cic. Off. 1, 38, 137:

clementior sententia,

Liv. 8, 31, 8.—More unusual: rumor, i. e. non nimius, mild, mitigated, praos (acc. to Prisc. p. 1202 P.), Sall. J. 22, 1.—
2.
Poet. of places:

pars (insulae) ratibus clemens,

accessible, Claud. B. Gild. 511.— Adv.: clē-menter.
I.
(Acc. to I. A.) Gently, softly, mildly:

non desiit adsidue tremere Campania, clementius quidem, sed ingenti damno,

Sen. Q. N. 6, 31, 1:

agitant venti oleas,

Pall. Nov. 5:

spirant clementius Austri,

Stat. S. 2, 2, 27.—So of moderate, slow action gen.: Eu. Sequere sis. Ch. Sequor. Eu. Clementer quaeso;

calces deteris,

Plaut. Merc. 5, 2, 111; so id. Stich. 4, 1, 26; id. Ep. 2, 2, 23. —
B.
(Acc. to I. B. 2.) By degrees, gradually, gently:

clementer et molliter assurgens collis,

Col. 2, 2, 1; cf. Tac. A. 13, 38:

editum jugum,

id. G. 1; Sil. 1, 274; Sen. Oedip. 280:

accedere,

Tac. A. 12, 33; cf. in comp.:

explorare, si quā Appennini juga clementius adirentur,

id. H. 3, 52.—
II.
(Acc. to II. A.) Quietly, placidly, tranquilly, calmly: accipere aliquid clementius aequo, * Lucr. 3, 314:

si quid est factum clementer, ut dissolute factum criminer,

Cic. Verr. 2, 5, 8, § 19:

leniter hominem clementerque accepit,

id. ib. 2, 4, 40, §

86: ferre aliquid,

id. Att. 6, 1, 3:

consolationes clementer admotae,

Plin. Ep. 5, 16, 11:

quo id pacto fieri possit clementissime,

Plaut. Mil. 4, 3, 5:

leo caudam clementer et blande movet,

Gell. 5, 14, 12.—
B.
(Acc. to II. B.) With forbearance, mildly, with indulgence:

clementer et moderate jus dicere,

Caes. B. C. 3, 20:

clementer a consule accepti,

Liv. 27, 15, 2:

clementer ductis militibus,

i.e. peacefully, without plundering, id. 29, 2, 1.— Comp.:

clementius tractare aliquem,

Plin. Ep. 8, 24, 5.— Sup.:

clementissime scribere de aliquo,

Gell. 1, 18, 3:

qui victoriā civili clementissime usus est,

Sen. Ira, 2, 23, 4.
2.
Clēmens, entis, m., a proper name, in later Lat. very freq.:

Julius,

Tac. A. 1, 23; 1, 26; 15, 73; id. H. 1, 87; 2, 12:

Arretinus,

id. ib. 4, 68; Suet. Dom. 11:

Flavius,

id. ib. 15.

Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. . 2011.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • Judenfürbitte — Missale Romanum von 1962 Die Karfreitagsfürbitte für die Juden ist eine der Großen Fürbitten in der Karfreitagsliturgie nach dem römischen Ritus, der in der römisch katholischen, altkatholischen und anglikanischen Kirche verwendet wird …   Deutsch Wikipedia

  • Karfreitagsfürbitte für die Juden — Oremus et pro perfidis Judæis im Nouveau Paroissien Romain von 1924 Die Karfreitagsfürbitte für die Juden ist eine der Großen Fürbitten in der Karfreitagsliturgie nach dem römischen Ritus, den die römischen Katholiken, Altkatholiken und manche …   Deutsch Wikipedia

  • Oremus et pro perfidis Judaeis — Missale Romanum von 1962 Die Karfreitagsfürbitte für die Juden ist eine der Großen Fürbitten in der Karfreitagsliturgie nach dem römischen Ritus, der in der römisch katholischen, altkatholischen und anglikanischen Kirche verwendet wird …   Deutsch Wikipedia

  • Perfidis Judaeis — Missale Romanum von 1962 Die Karfreitagsfürbitte für die Juden ist eine der Großen Fürbitten in der Karfreitagsliturgie nach dem römischen Ritus, der in der römisch katholischen, altkatholischen und anglikanischen Kirche verwendet wird …   Deutsch Wikipedia

  • Pro Judaeis — Missale Romanum von 1962 Die Karfreitagsfürbitte für die Juden ist eine der Großen Fürbitten in der Karfreitagsliturgie nach dem römischen Ritus, der in der römisch katholischen, altkatholischen und anglikanischen Kirche verwendet wird …   Deutsch Wikipedia

  • Cumania — Cuman Kipchak confederation in Eurasia circa 1200 Cumania is a name formerly used to designate several distinct lands in Eastern Europe inhabited by and under the military dominance of the Cumans, a nomadic tribe who, with the Kipchaks, created a …   Wikipedia

  • Bisterfeld — Johann Heinrich Bisterfeld (* 1605 in Siegen; 16. Februar 1655 in Weißenburg (früher: Karlsburg, heute: Alba Iulia) in Siebenbürgen, Rumänien) war ein deutscher evangelischer Theologe, Philosoph, Logiker und Polyhistor. Inhaltsverzeichnis 1… …   Deutsch Wikipedia

  • Johann Heinrich Bisterfeld — (* 1605 in Siegen; † 16. Februar 1655 in Weißenburg (früher: Karlsburg, heute: Alba Iulia) in Siebenbürgen, Rumänien) war ein deutscher evangelischer Theologe, Philosoph, Logiker und Polyhistor. Inhaltsverzeichnis 1 Familie 2 …   Deutsch Wikipedia

  • Saint-Clément (Meurthe-et-Moselle) — Saint Clément …   Deutsch Wikipedia

  • Antoine Mizauld — Antonio Mizauld Antonio Mizauld ou encore Antoine Mizauld, Antoninus Mizaldus, (Montluçon, 1510 Paris, 1578), astrologue et médecin français Sommaire 1 Médecin et astrologue 2 Recherches scientifiques 3 …   Wikipédia en Français

  • Antoninus Mizaldus — Antonio Mizauld Antonio Mizauld ou encore Antoine Mizauld, Antoninus Mizaldus, (Montluçon, 1510 Paris, 1578), astrologue et médecin français Sommaire 1 Médecin et astrologue 2 Recherches scientifiques 3 …   Wikipédia en Français

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”